الفرد وگنر و نظریه زمین ساخت ورقه ای
آلفرد وگنر
آلفرد وگنر | |
---|---|
![]() آلفرد وگنر، ح. ۱۹۲۴–۱۹۳۰
| |
زاده | ۱ نوامبر ۱۸۸۰ برلین، امپراتوری آلمان |
درگذشت | نوامبر ۱۹۳۰ (۵۰ سال) گرینلند |
محل سکونت | Germany |
ملیت | German |
شهروندی | German |
محل تحصیل | دانشگاه هومبولت برلین |
شناختهشده برای | رانش قارهای |
موقعیتهای علمی | |
موضوعها | هواشناسی، زمینشناسی،اخترشناسی |
استاد راهنما | Julius Bauschinger |
تأثرگرفتگان | Johannes Letzmann |
امضاء | |
![]() |
آلفرد لوثار وگنر، (به آلمانی: Alfred Wegener) دانشمند، زمینشناس ، هواشناس آلمانی و ژئوفیزیکدان در ۱ نوامبر ۱۸۸۰[پانویس ۱] در شهر برلین متولد شد. شهرت اصلی این دانشمند بابت نظریهٔ جا به جایی قارهها میباشد که آن را در سال ۱۲۹۴ خورشیدی ارائه کرد.
بر اساس این نظریه قارههای زمین دارای حرکت بطئی میباشند. با این وجود وگنر قادر نشد سازوکار این حرکت را اثبات نماید چرا که این نظریه بیشتر بر اساس شواهد موجود شکل گرفته بود لذا این نظریه تا ۳۸ سال پس از فوت او، یعنی در سال ۱۹۶۸ میلادی که مدارک معتبری بر اساس اکتشافات مختلف مبنی بر جابجایی قارهها به دست آمد، پذیرفته نشد. در زمان حیاتش، وی به علت خدماتش به هواشناسی و هم چنین پیشرو در زمینهٔ تحقیقات قطب مشهور بود. دلایل وگنر برای جابه جایی قارهها تشابه کنارهٔ قارهها با هم که مانند یک پازل جور میشود و وجود فسیلهای مشابه در بعضی قارهها که زیستگاههای مشترکی داشتهاند.
این دانشمند در نوامبر ۱۹۳۰[پانویس ۲] درگذشت.
نظریه جا به جایی قارهها[ویرایش]
آلفرد وگنر در کتابی که در سال ۱۹۱۵ منتشر کرد، اصول عقاید خود را شرح دادهاست. او معتقد به و جود قارهای عظیم به نام پانگهآ (به معنای همه خشکیها) است که حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش، شروع به قطعه قطعه شدن کرده و سرانجام قارههای امروزی را به وجود آورد.
این قاره چندین میلیون سال بعد به دو قاره بزرگ و گسترده لوراسیا (به انگلیسی:Laurasia) و گوندوآنا تقسیم شد. لورازیا شامل آمریکای شمالی، گرینلند و بیشتر قسمتهای آسیا و اروپای امروزی است؛ و گندوانا شامل آمریکای جنوبی، آفریقا، قطب جنوب، هندوستان و استرالیای کنونی است. مساحت لورازیا و گندوانا تقریباً مساوی بودهاست. فاصله دو قاره لوراسیا و گندوآنا را دریای تتیس پر میکردهاست. دریاهای سیاه و خزر (مازندران) و مدیترانه از بازماندههای دریای تتیس هستند. وسعت این دریای بزرگ اولیه را میتوان بر اثاث رسوبات بجای مانده که از جبل الطارق تا اقیانوس آرام امتداد یافتهاند تشخیص داد.
علت حرکت ورقهها[ویرایش]
بزرگترین ایرادی که به نظریهٔ وگنر وارد شد ناتوانی او در ارائهٔ سازوکار اشتقاق قارهها بود. وگنر ۲ منبع انرژی را برای اشتقاق قارهها در نظر گرفت. اولی جزر و مد و دیگری چرخش زمین بود که به نظر وگنر قدرت کافی برای جا به جایی قارهها را داشتند. اما به این سادگیها هم نبود. بستر اقیانوسها بسیار محکم است و چنین نیست که قارهها بتوانند به آسانی روی آنها حرکت کنند به همین دلیل دانشمندان و فیزیک دانان هم عصر او با این ۲ منبع مخالف بودن. بعدها فیزیکدانی هم عصر وگنر به نام هارولد جفریز بیان کرد که اگر چنین نیروی جزرومدی بتواند باعث حرکت قارهها شود پس در عرض چند سال میتواند سرعت دوران زمین را نصف نماید.
کامل شدن نظریهٔ وگنر[ویرایش]
در نهایت زمینشناس اسکاتلندی به نام هولمز بیان کرد که جریان همرفتی درون گوشته باعث حرکت ورقهها میشود و این نظریه تا امروز از اعتبار خود برخوردار است.